Bouw van stoomtram Brutus
Ik wil na het bouwen van de Backer & Rueb en de Maffei ook een locomotiefje bouwen waarmee ik kan gaan rijden op b.v. demodagen o.i.d.
De B&R en de Maffei kunnen ook echt rijden, maar dat vind in zonde.
En nu lijkt mij de stoomtram Brutus een leuk project.
Het trammetje is geen echt schaalmodel van een bestaande tram.
Dirk Wijns heeft het ooit getekend als “club project” voor zijn club ,de kmyca in Antwerpen.
Het is een samenvoegsel van een aantal foto’s en ontwerpen.
De “Dutch Tram Engine” van Marc Horovitz heeft er wel wat van weg
De bedoeling van Dirk was om alles zo eenvoudig en goedkoop mogelijk te houden.
Ik heb de tekeningen, dus bouwen maar.
Hier mijn verslag van de bouw. Hiernaast de Brutus van Dirk >>>>
Ik ben begonnen met de bodemplaat.
Wat gaatjes en een sleufje frezen en de hoeken rond vijlen, dit heb ik tussen twee stalen schijfjes gedaan met de juiste radius.
De twee cabine helften gemaakt.
Ik heb de twee platen op elkaar gelijmd omdat ze gelijk worden.
Dat scheelt weer een extra bewerking.
Tramcabine in de vorm gebogen.
Ik heb hiervoor een malletje gemaakt, zodat het wat makkelijker inklemmen maakt.
Nep klinknageltjes persen.
Ik heb hiervoor een pers setje (pons met een bolletje en met een holletje) gemaakt en voor het persen maak ik gebruik van de freesmachine.
Luiken en onderrand solderen.
Ook heb ik de twee cabine helften aan elkaar gemaakt.
Ik heb dit alles met zachtsoldeer gedaan.
Krik en lampsteunen gemaakt en ook met zachtsoldeer aangebracht.
Sierlijstjes langs bovenrand aangebracht, vervolgens de cabine in de primer gespoten omdat alle bewerkingen hieraan klaar zijn.
In het frame van de tram is een plekje voor de gastank.
Ik heb deze eerst met een grote tweelippen frees geboord, en vervolgens in meerdere stappen met de kotterkop op de gewenste grote gemaakt.
Alle bewerkingen aan het frame zijn klaar.
Wielen maken.
Maak eerst een borst (dit word de binnenzijde van het wiel) aan een stukje rond staal.
Draai daarna het wiel om en span de aangedraaide borst in de klauwplaat.
Voer vervolgens de rest van de bewerkingen en boor het gat waar de as in komt.
Dit om slingering te voorkomen.
Ik heb een tooltje gemaakt om de ronding aan het wiel te maken.
Zo loop je geen kans dat anders je vijl tegen de klauwplaat komt.
Gastank maken.
De gastank is gemaakt van een 35mm koperenbuis.
Ik heb aan de uiteinden een messing dop gemaakt en een messing gas-vulnippel en een aansluiting voor de gaskraan.
Gastank zilver hardsolderen.
Om de boutjes netjes aan te laten sluiten op het dak, heb ik een pons gemaakt zodat de boutjes recht en iets verzonken worden gemonteerd.
Ik heb eerst de uitsparingen geponst, alvorens ze te boren.
Ik was bang dat als je eerst boort de uitsparingen uitscheuren.
Sierrandje en strippen met “nep” kliknagels op het dak gesoldeerd.
Buffers maken is een simpel klusje, twee plaatjes van 2mm op grote maken en iets buigen.
Vervolgens twee busjes inwendig voorzien van m3 schroefdraad en deze op de plaatjes hardsolderen.
Ketel model maken.
Aan één zijde van de ketel zit een schuine kant en half ronde uitkeping aangemaakt.
Dit is om de warmte af te voeren.
De half ronde inkeping heb ik met een T-groef frees van de goede grote gemaakt, vervolgens heb ik de ketel ingespannen laten zitten, de klem in de goede hoek gezet en met een vinger frees de schuine kant eraan gemaakt.
Ketel fronten persen.
Twee koperen plaatjes donker rood heet stoken.
Vervolgens de persmallen invetten en de plaatjes door de mal persen.
Op de draaibank de fronten opmaat draaien.
Ketel fronten vlampijp gaten maken.
Eerst met een twee lippen frees een gat geboord en vervolgens met de binnenfrees het gat op de goede grote gemaakt.
Boiler voorzien van alle benodigde gaten.
Draadbusjes en een smeertoestel maken.
Boiler zilver hardsolderen.
Ik heb eerst de vlampijp in de fronten gesoldeerd.
Vervolgens de fronten met vlampijp in de buis gesoldeerd.
Daarna de stoomaftakking, studs e.d.
Boiler past netjes in de tram.
Vliegwiel is een simpel stukje draaiwerk.
Gaatje voor klemming een beetje schuin boren tot op de as waarop hij komt te zitten.
De aandrijving van de tram is een oscillerend stoommachientje.
Het frame bestaat uit drie messing plaatjes met daartussen een paar tandwieltjes.
De tandwieltjes zijn aangeschaft bij Conrad.
Op het langste plaatje word straks de cilinder gemonteerd
Cilinderhouder is gemaakt uit een stuk zeskant messing.
Deze is eerst voorzien van een gat waar de cilinder precies inpast.
Daarna is hij doorgezaagd en verder bewerkt.
Het gat waar straks de cilinder op gaat draaien moet er wel exact haaks inzitten, daarom is dit op de freesbank geboord en getapt.
Zuigertje is in één opspanning gemaakt.
Ik heb hiervoor gebruik gemaakt van een Jacobs chuck die ik toevallig heb.
Anders is een klein centerpuntje met centerpen ook mogelijk.
Zuigertje is klaar.
Uiteraard is het zuigertje opmaat gemaakt naar de cilinder.
De cilinder is op de houder gesoldeerd en op het frame gemonteerd.
Smeertoestel hardsolderen en monteren.
Veiligheidsventiel uit lossen onderdelen.
Makkelijk om onderdelen opnieuw te maken als hij niet goed werkt.
Het veiligheidsventiel is op 3 bar gezet.
Boiler afpersen op ruim 6 bar, tweemaal de afblaas druk van het veiligheidsventiel.
Na een 20 minuutjes de druk nog goed en geen lekkages.
Branderbuis maak ik uit een rvs buisje.
Als eerste maak ik de achterzijde dicht door er een rvs stopje in te draaien en vervolgens om te felsen.
De houder waar de branderbuis inkomt heb ik van messing gemaakt.
Dit is een simpel stukje draaiwerk waar twee gaatjes in zitten, 1 voor de branderbuis en 1 voor beluchting.
Sproeier maken van 0,2mm.
Is zelf goed te doen.
Ik heb al eerder beschreven hoe je dat kan doen.
Gaskraan maken.
Maak eerst een scherpe punt en ga zo elke bewerking verder.
Draai de naald om en maak het achter stuk.
Het midden stuk dat later 90 graden omgebogen word doe je als laatste.
Zorg wel voor ondersteuning, ik heb de boorkop er losjes om heen geklemd en goed gesmeerd dat hij er soepel in draait.
Soldeer eerst de nippel en boor daarna het gat er dwars door heen.
Stoom aansluitnippels maken zoals op tekening.
Ik maak gebruik van een hulpstukje om de schroefdraad aan de andere zijde te maken.
Moertje voor op de stoom aansluitingen.
Deze komen straks op 3mm leiding.
Gasleiding maken.
Vanwege het krappe bochtje heb ik een verloop gemaakt van een 3mm naar een 2mm leiding.
De 2mm leiding liet zich wat makkelijker in het benodigde bochtje buigen.
De leiding is 1mm inwendig, wat nog genoeg doorlaat heeft voor het 0,2mm sproeiertje.
Ketting tandwieltjes maken.
De aandrijving van de stoommachine gaat eerst met gewone tandwieltjes, waarna er op de laatste as ook een ketting tandwieltje zit gemonteerd die door middel van een Meccano ketting de as aandrijft waarop de wielen zitten.
Het is een tandwiel met 11 en met 17 tanden.
De tandwielen zijn ook te koop, maar zelf maken is leuker en goedkoper.
Meccano ketting monteren.
De ketting is een gesloten ketting, dus de lengte bepalen, afknippen en weer aan elkaar maken.
Versiering aan de kapspantjes maken.
De Brutus rijd haar rondjes.
Ik heb een tijdje zitten pielen om de brander goed te krijgen, maar dat is uiteindelijk gelukt.
Ik had een te grote sproeier gemaakt waardoor de brander niet goed wilde branden.
Maar na een nieuwe gemaakt te hebben deed de brander het als een tierelier.
De tram opgestookt en kijken of ze wilde rijden.
Nu nog lampen maken en de tram in de kleur spuiten en dan is er weer een project afgerond…
Lantarens maken.
Alle onderdelen volgens tekening maken.
De voet, lamp en het torentje met handvat is in één keer met een crème brûlée brander te solderen.
De achterplaat en de beugel heb ik met de soldeerbout gedaan.
Lenzen voor de lantarens maken en de cabine een verfje geven.
Voor de kleur van de tram heb ik gekozen voor een oud Haags trammetje.
Leuke frisse kleuren.
Reflectors maken met een bolpons.
Vervolgens plaatsen en de lenzen monteren.
Zo ziet de tram er netjes uit.
