Bouw stoomlocomotief Cracker;
Nu werd het tijd om eens een echt functionerend (op stoom) project te gaan maken.
Een stoomlocomotief sprak mij wel aan.
Wederom vond ik op het internet tekeningen van zo’n locomotief(je), "Cracker" a tiny live-steamer for gauge-0
Niet al te moeilijk zodat ik mijn opgedane ervaringen bij mijn vorige projecten hierop kon toepassen.
Het is een locomotiefje geschikt voor spoor 0 (spoorbreedte 32mm).
Het locomotiefje beschikt over een keteltje (boiler) een gasbrander met tankje en word aangedreven door een wobblertje.
Omdat ik nog geen ervaring heb met stoomketels heb ik mij gemeld bij het forum (stoomgroep) bij de modelbouwvereniging.nl
Hier zitten veel mensen die een schat aan informatie en ervaring hebben.
Hier kun je al je vragen stellen en zij zullen je graag met al hun kennis verder op weg helpen.
Ook zullen ze je adviseren wat je vooral NIET en wel moet doen.
Hier ben ik met veel plezier aan begonnen.
Een stoomlocomotiefje bouwen sprak mij vanaf het begin al aan.
Ik ben begonnen met het onderstel.
Eerst de voor- en achterzijde met de bijbehorende buffers.
De bodemplaat en de zijkanten heb ik op de freesbank uitgefreesd.
Een stuk 1,5mm staalplaat op een houten plankje geklemd met het opspanset.
Het 0 punt bepaalt met een kantentaster en toen aan de hand van de tekening uitfrezen.
En zie daar, het onderstel is bijna klaar.
Toen ben ik begonnen met het draaien van de wielen.
Ik kwam erachter dat dat niet zomaar ronde dingen waren maar dat daar schuine kanten aan het loopvlak zaten.
Het zal wel met het sporen van het treintje te maken hebben of misschien voor in de bochten ik weet het niet, maar ik heb ze er maar aangemaakt want het staat zo op tekening….
Cilindertje draaien en de zijkanten uitfrezen.
Daarna de zuiger opmaat draaien zodat hij mooi in de cilinder past.
De spiegelplaat waar de motor tegen aan komt frezen.
Eerst het blokje uitklokken om het goed haaks te kunnen frezen.
Het keteltje heb ik van een koperenbuis van 35mm gemaakt.
Koperen plaatjes knippen en vorm geven op de draaibank. Het laatste stukje heb ik hem in model moeten kloppen.
Met de dekseltjes heb ik een hoop werk gehad, en uiteindelijk waren ze ook gewoon te koop bij AliExpress.
Maar wel een ervaring rijker !!
Krukasje en krukwangetje draaien, gaatje voor de drijfstang-as excentrisch geboord.
Krukwangetje in model gefreesd.
De smokebox heb ik passend gemaakt op de ketel.
De diameter van de smokebox is even groot als de ketel maar ik heb er een ring op gedraaid waar de ketel in past en zo is het dan net of er een klemband om de ketel zit.
Een smokebox heeft een deur.
Ik vond het leuk als de deur ook echt open kan, dus heb ik er scharnieren opgemaakt.
Het vervaardigen van de boiler saddle en de smokebox saddle.
Ik had nog een stukje 6 kant liggen waar ik eerst een holling met een straal van 17,5 mm heb uitgefreesd en vervolgens op hoogte heb gefreesd.
Hiernaast een video hiervan >>>
De cabine van de locomotief heb ik gemaakt uit een stukje plaatstaal 1,5 mm wat ik nog had liggen.
Wel iets aan de dikke kant maar ik had even niets anders en het is prima gelukt.
Voor het netjes omzetten van de cabine heb ik een klein zetbankje aangeschaft.
Het zetbankje gaat tot een dikte van 1,2 mm over de volle breedte.
Maar de 1,5 mm ging prima. Ik heb er wel een paar lijmklemmen bij opgezet.
Ik heb het zetbankje iets aangepast, lees daarover in "Gereedschap"
De locomotief is gas gestookt, dus er moet een gastankje gemaakt worden.
Dit gastankje moet uiteraard wel afsluitbaar zijn doormiddel van een kraantje.
Het gastankje is gemaakt van een koperenbuis 22 mm.
Het brandertje maken is even goed opletten.
Je moet goed van te voren even de volgorde van de bewerkingen bepalen.
Ik ben begonnen met het boren van alle gaatjes, en daarna het model erin gedraaid.
Ik heb dit gedaan omdat ik bang was dat anders misschien de boor zou gaan verlopen, en de gaatjes niet recht tegenover elkaar zouden komen te liggen.
Ik denk dat dat voor de werking niet uitmaakt, maar het oog wil ook wat…
Het excentrisch draaien van de brander.
Het vlake kantje er aan frezen voor extra lucht toevoer.
Bedankt Dirk !!
Ik moet eerlijk bekennen dat ik niet alles zelf heb gemaakt.
De onderdelen op de foto hiernaast heeft iemand van het modelbouwforum voor mij gemaakt.
In de sproeier moet een gaatje komen van 0,2 mm, zo’n boortje bezit ik niet en de vaardigheid om zo’n klein gaatje te boren ook niet
Deksels voorzien van gat voor de vuurgang.
De boiler is klaar om zilver gesoldeerd te worden.
Boilertje solderen.
Eerst alles schoonmaken en in de flux smeren.
Daarna het geheel opwarmen en voorzichtig kijken of het zilversoldeer wil vloeien,.
Zie hiernaast de door mij opgenomen video.
Ik ben tevreden met het resultaat.
Zilversolderen van het gasbrander tankje.
Net als de boiler, alles schoonmaken en ontvetten, insmeren met flux en daarna met zilver solderen.
Het locomotiefje schiet al lekker op.
Om de ketel straks op zijn plek te houden heb ik een ring gedraaid die strak om de ketel past.
Deze heb ik aan de boiler saddle gesoldeerd welke straks op het chassis word vast geschroefd.
Aan de voorzijde zit hij passend in de smokebox.
Appendage voor de stoomleiding die straks naar de motor loopt.
De leiding aansluiting maak ik doormiddel van een banjobout.
Het oscillerend motortje in elkaar solderen.
Ik wil de motor straks niet verven dus moest hij zo gesoleerd worden dat je zomin mogelijk soldeer terug ziet, maar wel goed in elkaar zit.
En dat is goed gelukt.
Banjo boutje voor de leidinkjes.
10mm Mf4 x 0,5.
Neem er de tijd maar voor, wat een precies werkje.
Voor die kleine snij-ijzertjes heb ik een verloopring gemaakt, zodat hij weer in mijn cilindrische snijplaathouder past.
Dat kleine werk is een echt monnikenwerk.
Goed de maatvoering in de gaten houden, je haalt er zo teveel af en dan kun je opnieuw beginnen.
Is mij gelukkig niet gebeurd.
Leidingblokje aan de spiegel gemonteerd.
Ik heb dit met Griffon resist 2 (zilversoldeer) gedaan, dit is Temperatuurbestendig tot 175°C.
Ik verwacht dat dat genoeg is.
Leiding in de vorm gebogen en de laatste banjo’s eraan (zilver) gesoldeerd.
Ik heb ook nog een testje gedaan om te kijken hoeveel (lucht) druk hij nodig had om te blijven lopen.
Dit was 0,1 MPa (1 Bar), hierop bleef hij nog netjes lopen.
Nu nog een dome over de stoomleiding op de ketel maken en dan is hij klaar om in de verf gezet te gaan worden.
Cracker laten lopen op lucht om te controleren op de motor correct functioneert.
Conclusie; motor loopt mooi regelmatig, hapert niet en de aandrijving loopt mooi soepel.
Nu het leidingwerk afmaken, ketel afpersen en leidingen aansluiten.
Dan de brander controleren op werking en daarna de locomotief onder stoom brengen en kijken of hij op stoom wil lopen.
De stoom-dome maken,
1. Dome op maat gedraaid en de straal van de ketel erin gefreesd.
2. Dome opmaat afgestoken en op een hulp-asje gesoldeerd.
3. De vorm van de dome erin gedraaid en gevijld.
4. Toen het moeilijkste (vond ik) de flap er in modelleren.
5. Op de freesbank met de verdeeltafel de flap erin frezen.
6. Het laatste stukje met de vijl modelleren.
En klaar is de dome en de locomotief.
Vanaf de start van het eerste onderdeel van de bouw van de Cracker locomotief tot aan mechanisch gereed, heeft 5 maanden in beslag genomen.
Ik heb veel plezier aan het maken beleeft en ga zeker in de toekomst nog een locomotief bouwen.
Ook heb ik weer veel ervaringen opgedaan bij dit project.
Te denken aan het (zilver) solderen van de ketel.
Het maken van kleine onderdelen zoals de banjoboutjes.
En het modelleren van de stoom-dome.
Ik ga de Cracker nog in de kleur brengen en nog wat mooier afwerken en dan is er weer een mooi hoofdstuk afgesloten.
Ook van mijn volgende project zal ik weer een mooi verslag van maken.
Een collega van mij, ook modelbouwer maar dan van H0 modelspoorbanen heeft een prachtige opstelling voor mijn Cracker gemaakt.
Dit zal straks als de Cracker mooi gespoten is mooi in de vitrine staan.
De Cracker staat in de kleur en is klaar.
Ik ben er in maart dit jaar (2020) aan begonnen en is nu klaar.
Ik ben hier geen 9 maanden mee bezig geweest, de bouw was in juli klaar maar toen ben ik begonnen aan de Hit & Miss motor en wilde de locomotief in december spuiten zodat ik een tijdje over de kleurstelling na heb kunnen denken, en dit is het geworden.
Met het airbrushen zal het wel net zo zijn als met hardsolderen, je kunt beter eerst een cursus volgen.
Het lukte voor geen meter, twee dagen aan het kloten geweest en toen maar naar de spuitbus gegrepen, wat mij beter afging.
Hierbij de foto’s van mijn Cracker, ik ben er best trots op hoe hij geworden is en hij staat prachtig in de vitrine.